همه چیز درباره بیماری سیفلیس

سیفلیس را بشناسیم

اگر مطالب قبلی سپیتاشاپ را مطالعه کرده باشید میدانید که به بررسی انواع بیماری های مقاربتی علائم، نشانه ها و درمان آنها پرداخته ایم. در ادامه این مطلب هدف را بر این امر قرار داده ایم که به بررسی یک بیماری قدیمی مقاربتی بپردازیم. سیفلیس یکی دیگر از بیماری های جنسی است که در اثر مقاربت انتقال پیدا می کند. در ادامه با سپیتاشاپ همراه باشید تا به بررسی موارد ابتلا به این بیماری ، مراحل آن ، علائم و نحوه ی درمان بپردازیم.

علائم سیفلیس

همانطور که ذکر شد سیفلیس از جمله بیماری های مقاربتی است که عامل اصلی ابتلا به آن باکتری ای به نام ترپونما پالیدوم می باشد. فریتز شادین و اریش هوفمان اولین بار در سال 1905 این باکتری را شناسایی کرده و به علت بروز این بیماری دست پیدا کردند. این نکته را به یاد داشته باشید که انتقال بیماری از لازم مانند کاندوم ها امکان پذیر نیست.

بروز این بیماری ظاهر شدن چهار مرحله را در پی دارد ؛در ادامه به بررسی علائم و تاثیرات این مراحل بر فرد می پردازیم :

• مرحله اولیه : ابتلا به سیفلیس اولیه از طریق آمیزش جنسی مستقیم اتفاق می افتد. در این مرحله نوعی زخم که شانکر نام دارد، بر روی قسمت های مختلف بدن ( اندام های تناسلی ، مقعد و یا دهان ) ایجاد می شود. شانکر های ایجاد شده باعث بروز درد نمی شوند اما موجب بروز خارش شده و ممکن است پیدایش آنها ، از 3 تا 90 روز پس از آمیزش با فرد مبتلا زمان ببرد. معمولا محل پیدایش آنها نواحی در تماس با فرد ناقل است اما به طور کلی روند ثابتی نداشته و ممکن است در بخش های دیگر بدن نیز ظاهر شوند.

• مرحله ثانویه : در سیفلیس ثانویه که بروز آن با علائم بسیاری همراه است ، بخش های غدد لنفاوی ، غشا مخاطی و پوست دچار مشکل شده و همین موضوع سبب ایجاد دانه هایی تقریبا قرمز رنگ بر روی پوست می شود. 4 تا 10 هفته ( پس از مرحله اولیه ) طول می کشد تا این مرحله و علائم آن ظاهر شوند. در این مرحله با وجود عدم بروز خارش ، علائم دیگری مشاهده می شود:

-بالا رفتن دمای بدن (تب)

-احساس گلودرد

-کسالت و بی حوصلگی

-بروز سردرد

-کاهش وزن

-ریزش مو

مراحل بیماری سیفلیس

• سیفلیس نهفته : در سیفلیس نهفته به دلیل عدم وجود علائم ، تنها با سرم شناسی می توان وجود عفونت را مشخص کرد. زمانی که این مرحله به طول می انجامد ، ممکن است از چند ماه تا چند سال و یا حتی تمام عمر فرد امتداد پیدا کند.کاندوم بهترین راه برای پیشگیری از انتقال این بیماری است.
• مرحله سوم : در این مرحله که معمولا بروز آن 3 تا 15 سال (پس از سیفلیس اولیه) به طول می انجامد ، عفونتی وجود نداشته و به سه شکل متفاوت ظاهر می شود:

-بروز دمل سیفلیسی معمولا در 15 درصد از مواقع اتفاق افتاده و در پی پیدایش آن ، گوم هایی (گره های غده مانند) بر روی پوست ، شش و استخوان ظاهر می شوند.

-سیفلیس عصبی متاخر که موجب اختلال در دستگاه عصبی مرکزی می شود ، احتمال بروزش  5/6  درصد بوده و موجب ایجاد مشکل در تعادل و درد های لحظه ای و کوتاه مدت در اعضای بدن می شود.

-سیفلیس قلبی عروقی که احتمال بروز آن 10 درصد است ، می تواند به بیرون زدگی دیواره سرخرگ و نهایتا نارسایی قلبی منجر شود.

انتقال بیماری سیفلیس

انتقال از طریق رابطه جنسی مستقیم ، شایع ترین طریقه ی منتقل کردن این بیماری است. حتی از راه تماس هایی مانند بوسه ، لمس دست و مواردی از این قبیل ، امکان انتقال قطعی است. از طریق اشیا ( مثلا استفاده از تخت و یا ظرف به طور مشترک با فرد آلوده ) انتقال این بیماری اثبات نشده است .

جالب است بدانید که این بیماری در حین بارداری می تواند به جنین نیز انتقال یابد و کودک آلوده ممکن است تا مدت ها هیچ علائمی را از خود بروز ندهد (در دو سوم موارد این قضیه رخ داده است) .مسئله سیفلیس مادرزاد نیز بر این پایه مطرح شده است.

پس از ابتلا کودک ممکن است سالها باکتری عامل بیماری نهفته باقی مانده و هیچ فعالیتی نداشته باشد، اما پس از فعال شدن آن بروز مراحل بعدی بیماری رخ می دهد. از همین رو تشخیص سیفلیس مشکل بوده و تنها بر اساس آزمایش خون یا بررسی های میکروسکوپی می توان به طور قطع ابتلا به آن را تایید کرد.

در افراد مبتلا به این بیماری ، به علت وجود زخم های عفونی روی زبان ،لب ها و یا اندام تناسلی، خطر ابتلا به ویروس HIV نیز افزایش می یابد.

پیشگیری و درمان سیفلیس

قطعا بهترین راه پیشگیری از ابتلا به این بیماری استفاده ی صحیح و مداوم از کاندوم می باشد. اما تنها این مسئله کفایت نمی کند ؛ بر اساس توصیه های بهداشتی ، تک همسری و یا برقراری رابطه در طولانی مدت با تنها یک شخص که از سلامت جنسی او اطمینان دارید ، به میزان زیادی خطر ابتلا را کاهش داده و از شیوع این بیماری جلوگیری می کند.

در رابطه با سیفلیس مادرزاد ، غربالگری در حین بارداری از شیوه های موثر برای جلوگیری از این مسئله است. مصرف بیش از حد الکل و دخانیات ( به ویژه مواد مخدر )  در شیوع این بیماری موثر است.

در رابطه با درمان این بیماری با وجود اینکه واکسنی کشف نشده است ، استفاده از برخی آنتی بیوتیک ها نیز موثر بوده و به درمان انجامیده است. طبق تحقیقات انجام شده  12 میلیون مورد ابتلای جدید تنها در سال 1999 مشاهده شده است.اما به یاد داشته باشید که کاندوم بهترین راه برای جلوگیری از انتقال بیماری است.

گرچه که در دهه ی 1940 ابتلا به این بیماری با کاهش گسترده ای مواجه شد که علت آن استفاده فراوان از پنی سیلین عنوان شده ،  از زمان شروع هزاره ی سوم آمار مبتلایان روند صعودی پیدا کرده است.به طور کلی نمی توان انکار کرد که پیشگیری بر درمان ارجحیت داشته و در مرحله اول بهترین کار استفاده از روش های جلوگیری از ابتلا مانند استفاده از کاندوم می باشد.

سیفلیس در ایران

در ایران سیفلیس از جمله بیماری‌هایی است که شیوع آن نسبت به سایر بیماری‌های آمیرشی مانند سوزاک، تریکومونیازیس و تبخال تناسلی در رده پایین‌تری قرار دارد. به گزارش مرکز مدیریت بیماری‌ها، تعداد افراد مبتلا از ۲۷۱ مورد در سال ۱۳۶۵ به ۲۹۵۲۸ مورد در سال ۱۳۷۹ رسید. البته افزایش آمار مبتلایان می‌تواند به دلیل بهبود و افزایش مرکزهای گزارش‌دهی، افزایش واقعی تعداد مبتلایان، و تجمع نوع علتی یا علامتی باشد. بر اساس توزیع اطلاعات کشوری عفونت‌های آمیزشی در سال ۱۳۸۵، تعداد بیماران مبتلا به سیفلیس ۷۹۵ محاسبه شده بود. این در حالی است که مرکز کنترل بیماری‌های وزارت بهداشت، در همان سال میزان شیوع سیفلیس را تنها در زنان باردار برابر با ۸۵ نفر در هر ۱۰۰٬۰۰۰ اعلام کرد.

طبق آمار سال ۱۳۸۷ در ایران، استان همدان و کرمانشاه بیشترین آمار شیوع سیفلیس را میان زنان و استان کرمانشاه بیشتری آمار را در میان مردان دارا است.